دستگاه روغن کاري

تمامي قطعات متحرک در تماس با يکديگر توليد اصطکاک مي نمايند. اصطکاکا گرماي فرايند و گرما درجه حرارت آن قطعات را آنقدر بالا مي بود که ذوب شده يا به يکديگر بچسبند. يک راه جلوگيري از اين ضايعه، روغن کاري است که اصطکاک را به کمترين مقدار رسانده و گرماي توليدي را نيز دفع مي نمايند. دستگاه روغن کاري از قطعات زير ترکيب مي يابد:
1) مخزن
2) نفس کش
3)پمپ
4) زهکش يا صافي
5) فيلتر
6) مجراها يا دالان هاي روغن
7) ميله روغن
8) درجه يا چراغ روغن


 



  1) مخزن (کارتر):

کارتر ، مخزني بي شکل است که براي نگهداري روغن به زير بدنه موتور پيچ مي شود. ميل لنگ در فضاي اين ظرف مي گردد ، زهکش و پمپ روغن نيز در آن جاي مي گيرد. براي ريختن روغن در يک ظرف از سوراخي استفاده مي شود که بر سر درپوش سرسيلندر درآورده شده و با درپوشي بسته شده است. روي بدنه موتور، فيلتر ساده اي نصب مي شود که با فضاي اين مخزن در ارتباط است آن را نفس کش کارتر نامند. بخار روغن پس از تصفيه در اين فيلتر به صافي هوا هدايت مي گردد يا به درون سيلندر موتور مکيده شده و بسوزد. اين کار براي حفظ محيط زيست ضروري است.  



  پمپ روغن :

معمولاً از يکي از دو نوع چرخدنده خارجي يا چرخ دنده داخلي است. در نوع اول، دو چرخدنده از پهلو با يکديگر درگير هستند يکي از چرخ دنده ها با دريافت حرکت از ميل لنگ مي گردد و ديگري را مي گرداند. نتيجه کار اين که روغن از يک طرف مکيده و از طرف ديگر خارج مي سازند. در نوع دوم ، يک چرخ دنده درون چرخ دنده ديگر خارج از مرکز مي گردد.
حرکت اين پمپ ها در موتورهاي بنزيني از چرخ دنده هايي گرفته مي شود که مستقيماً روي ميل بادامک سوار هستند. ولي در موتورهاي ديزلي از چرخ دنده اي گرفته مي شود که با يک چرخ دنده واسط با چرخ دنده سرميل لنگ درگير است. مرگ پمپ ناشي از سائيدگي چرخ دنده ها و يا پوسته آنهاست و اين سائيدگي از کثيف بودن روغن نتيجه مي شود. بنابراين هر چه بيشتر بايد روغن را تميز نگه داشت. به اين دليل ، يک صافي يا زهکش، در مسير ورودي پمپ تعبيه مي نمايند. زهکش ذرات درشت ناخالصي را مي گيرد. براي تصفيه ذرات ريز از فيلتر بهره گرفته مي شود که در مسير خروجي پمپ قرار داده مي شود.  



  انواع روغن موتور:

انواع گوناگوني از روغن موتور در بازار وجود دارند روغن ها نمره بندي دارند. اين نمره ها، گران روي روغن را مشخص مي کنند. نمره روغن با حرف SAE شروع شده و با چند عدد يا حرف و عدد تعقيب مي شود مثل SAE 5W و يا SAE 20 هر چه اعداد بزرگتر باشند گران روي روغن زيادتر است.
بنابراين گران روي روغن SAE90 که بيش از SAE 40 است. گران روي برعکس رواني است مي گوئيم گران روي شير بيش از آب و گران روي عسل بيش از شير است. هر چه هوا گرم تر باشد بايد روغن با گران روي بيشتر به کار رود و برعکس روغن هاي زمستاني، گران روي پاييني دارند. براي هواي بسيار سرد حتي ممکن است از نمره روغن منفي استفاده شود، ولي اين نمره ها منفي ندارند و به جاي آن از حرف W استفاده مي شود.  

ماشينهاي كشاورزي ـ دکتر منصور بهروزي لار