به :
بِه با نام انگليسي Quince از خانواده Rosaceae و  از جنس Cydonia بوده ،كه تنها يك گونه با نام  Vulgaris را دار است  و  بومي ايران و تركمنستان ميباشد.
 بِه درخت كوچكي است به ارتفاع حداكثر 5 متر، از 5-4 سالگي ميوه توليد مي كند و عمر آن به 50 سال مي رسد. شاخه هاي جوان، برگها و پشت ميوه از كركهاي نرم سفيد يا خاكستري مايل به قهوه اي پوشيده شده است. برگهاي تخم مرغي يا تقريباً گرد يا بيضي نوكدار با قاعده گرد، گلها درشت و صورتي مايل به سفيد، گلبرگها تخـم مرغي، داراي 5 كاسبرگ، 5 گلبرگ وگلهـاي خـود بارورند. گلـها در انتهـاي شاخكهاي برگدار ظـــاهر مي شوند. ميوه بر حسب رقم گرد، تخم مرغي، گلابي شكل با رنگ زرد طلايي و در بعضي ارقام مايل به سبز و كركدار است.
اقليم :
بِه در مناطق سردسير و گرمسير معتدل قابل كشت مي باشد نياز سرمايي بِه از ساير ميوه هاي دانه دار كمتر است و بين 100 تا 450 ساعت زير 7 درجه سانتيگراد مي باشد. ظــهور شكوفه هاي به بسيار ديرتر از ساير ميوه ها است. بهمين دليل خطر سرمازدگي بهاره در اين ميوه بسيار كم است.
خاك :
خاكهاي نيمه سنگين رسي و شني براي كشت درخت بِه مناسب است. خاكهاي آهكي موجب عدم جذب آهن و ابتلا به زردي مي شود كه اين حالت در اراضي سنگين و زه دار هم مشاهده مي شود. درخت بِه، به شوري خاك و آب مقاومتر از ساير ميوه هاي دانه دار است. بِه تا حدودي به خشكي مقاوم است.
ازدياد
بِه از طريق پاجوش، قلمه، خوابانيدن و پيوند قابل تكثير است. پايه هاي بذري بِه براي ارقام مرغوب به، زالزالك براي اراضي نامناسب و آهكي و Qb ، Qa وQc پايه هاي مناسب بِه مي باشند. نوع پيوندهاي شكمي و اسكنه اي در بِه متداول است.
كاشت :
فواصل كاشت به معمولاً 5*5 يا 6*5 در نظر گرفته مي شود. اصولاً درختان بِه، به هرس زيادي احتياج ندارند ولي براي فــرم دهي نهالها بايد از ارتفاع 100-70 سانتيمتري زمين سربرداري شــــوند و در سال دوم 5-4 شاخه در اطراف شاخه اصلي انتخاب و بقيه حذف شوند.
ارقام بِه : در ايران حدود 10 رقم بِه شناسايي شده كه مهمترين آنها عبارتند از : بِه اصفهان، بِه نيشابور، بِه ترش آذربايجان، بِه مظاهري، بِه حاجي رفيعي
برداشت :
به از اوايل مهر ماه تا اواخر آبان برداشت مي شود كه معمولاً در ميان ميوه هاي ســردسيري آخـرين ميوه ايست كه مي رسد. برداشت با دست انجام مي شود و زمان برداشت وقتي است كه رنگ ميوه زرد و زرد طلايي شده باشد.
مصارف :
ميوه بِه بعنوان تازه خوري مصرف ندارد و حدود 90% آن در صنايع مربا سازي و تهيه شربت كاربرد دارد. دانه به مصرف طبي دارد و در تخفيف سرفه، سينه درد از قديم متداول بوده است.
آفات و بيماريهاي بِه در استان اصفهان :
آفات : از مهمترين آفات درخت بِه در استان ميتوان به كرم بِه اشاره نمود كه داراي چندين نسل در طول فصل رشد مي باشد.
بيماريها : از مهمترين بيماريهاي درخت بِه در استان ميتوان به پوسيدگي سفيد ريشه اشاره نمود.
سطح كشت :
بر اساس آمار نامه سال 81-80 وزارت جهادكشاورزي سطح كشت بِه در كشور 4701 هكتار(1550 هكتار نهال، 16552 هكتار بارور) با متوسط عملكرد 1/11917 كيلوگرم در هكتار مي باشد. مهمترين استانهاي توليدكننده بِه عبارتند از : اصفهان، كرمان، خراسان، فارس و گيلان.
سطح كشت بِه در استان اصفهان بر اساس آمار نامه سازمان جهادكشاورزي استان اصفهان برابر 5/1128 هكتار(345 هكتار نهال و 5/783 هكتار بارور) با متوسط عملكرد 3/1314 كيلوگرم در هكتار كه عمدتاً در شهرستانهاي نطنز، فلاورجان، تيران و كرون، كاشان و شهرضا كشت مي شود.
منبع سازمان جهاد کشاورزی اصفهان